U istraživanju koje provodi UŽ Derventa o radu privrednih subjekata u doba pandemije u lokalnoj zajednici aktivno se uključila i kompanija Fructa Trade, jedna od  vodećih u sektoru prehrambene proizvodnje i prodaje u BiH. Zapošljava 1283 radnika od čega su 70 % žene. Na naše pitanje da li je privredni subjekat radio u punom kapacitetu, odgovorili su da nisu radili  u dijelu ugostiteljstva, a zbog smanjene potrebe za  brendovima i u dijelu proizvodnje se radilo sa smanjenim kapacitetom  kao i u KORT marketima.  Iako je bilo potrebe za otkazima po njihovom mišljenju, nisu pribjegli toj mjeri, nijedan zaposleni radnik nije ostao bez posla. 161 radnik zaposlen u ugostiteljstvu nije radio, ali  im je isplaćen dio plate  koji je zakonom propisan. Takođe 158 radnika iz raznih sektora koji su bili na čekanju zbog smanjenja obima posla imali su primanja u skladu sa situacijom.

     Kompanija je jedna od rijetkih privrednih subjekata koja je u ovom periodu zaposlila osam radnika na novootvorenoj benzinskoj pumpi.

     Na samom početku izbijanja pandemije firma je organizovala svoj Krizni štab sa stručnim ljudima koji su radili na suzbijanju širenja virusa i planu dezinfekcije tako da se za vrijeme vanrednog stanja posao organizovao prvenstveno vodeći računa o zdravlju zaposlenih. U sektoru maloprodaje, prodaje i proizvodnje rad je organizovan u smjenama bez kontakata jedne sa drugom, a generalna dezinfekcija svih radnih prostora se vršila na početku i na kraju svake smjene. U toku radnog vremena dezinfekcija se vršila po svim propisima i uputstvima Republičkog i Opštinskog kriznog štaba za vanredne situacije tako da je firma u periodu koji je iza nas potrošila oko 40.000 KM za dezinfekciona i zaštitna sredstva, a sve u cilju očuvanja zdravlja i zaštite, kako zaposlenih tako i kupaca. “Ponosni smo na činjenicu da nismo imali nijednog zaraženog radnika”, poruka je odgovornih iz kompanije.

     O procjeni gubitaka u narednom periodu  i mjerama koje će preduzeti da ih prevaziđu, naglasili  su da su do sada imali značajne gubitke zbog zabrane rada ugostiteljstva, smanjenom prometu u Marketima zbog ograničenog radnog vremena, ograničene kupovine, ograničenog broja kupaca kao i kupovine niskomaržiranih artikala, rad pečenjara u sklopu Marketa je bio zabranjen, veliki troškovi za sredstva za dezinfekciju, a probleme su imali  i u  isplati plata i doprinosa radnicima koji nisu radili određeni period.

  “Što se tiče procjene gubitaka u narednom periodu ne može se sa sigurnošću  reći bilo šta, jer ne znamo razvoj situacije kod poslovnih partnera koji kupuju našu robu, kupovne moći stanovništva kao i promjene u navikema kupaca. Sve što možemo preduzeti jeste naša odluka da cijenom i kvalitetom budemo konkurentni na tržištu kako bismo zadržali svoje kupce, pridobili nove i podstakli ih na veću kupovinu, ali i zadržali zaposlene“, poruka je iz kompanije Fructa Trade.

             Kako su se u vrijeme pandemije korona virusom snalazili samostalni privrednici, provjerile smo u SUR Caribic, koja zapošljava sedam radnika i bavi se uslugama restorana sa kafeom i uslugama smještaja.  U  vrijeme proglašenja vanrednog stanja obustavili  su djelatnosti restorana i smještaja i jedino su obavljali  uslugu dostave hrane.  Radili su skraćeno radno vrijeme od 8 do 18 časova i poštovali sve mjere koje su propisali Republički i Opštinski štab za vanredne situacije. Plate i doprinosi za mart i april su redovno isplaćeni, a za plate konobarima su tražili pomoć od države i njome su im isplaćene minimalne plate i doprinosi, iako nisu radili u ovom periodu. U razgovoru sa vlasnicima firme  doznali smo da im je odobren kreditni  moratorij  do završetka vanrednog stanja što je dobro, ali nije dovoljno za poslovanje koje je neizvjesno i tek bi sada trebalo uvesti  olakšice i sredstva za uspješno poslovanje,  makar do kraja ove godine.

      U ovoj firmi ne nedostaje optimizma i kako kažu : “Ne gubimo nadu, borićemo se kao što smo  navikli i nastojaćemo da održimo dosadašnji nivo kvaliteta usluge i zadržimo broj zaposlenih“.

    Epidemija korona virusom je na razne načine uticala na normalan život građana. Negativne posljedice tek će u narednom periodu da se konkretnije osjete. U periodu vanrednog stanja u našoj opštini  pronalazili su se načini da se prevaziđe teška situacija u privredi, tako da nije bilo neopravdanih otkaza.

                       Nadamo se da će tako biti i ubuduće.